Vanaf 2010 hebben wij via eigen trainers het Aflatoun-onderwijsprogramma aangeboden aan basisschoolleerlingen in de armste gebieden in Peru. In 2017 zijn de eerste stappen gezet om de lokale leerkrachten door onze trainers op te leiden, zodat zij zelf het programma uit kunnen gaan voeren. Door ze op te leiden in het programma worden hun onderwijsvaardigheden vergroot waardoor de leerlingen zich beter zullen ontwikkelen. Door samenwerking met lokale partners, de ontwikkelaar van het lesmateriaal (Aflatoun), lokale en regionale overheden én het Ministerie van Onderwijs in Peru wordt ervoor gezorgd dat het programma wordt opgenomen binnen het nationale curriculum, wat een kwaliteitsverbetering voor het onderwijs en de leerkrachten in het hele land zal betekenen. Onze grootste partner voor dit project is Edukans. Zij hebben ons gevraagd of we in kaart willen brengen in hoeverre de scholen waar we werken STER-scholen zijn met als uiteindelijk doel de kwaliteit van het onderwijs in zijn geheel in de rurale gebieden waar we actief zijn te verbeteren.
Veel kinderen gaan wel naar school, maar leren daar te weinig. Overvolle klaslokalen en slecht opgeleide docenten zorgen voor onderwijs van lage kwaliteit. Veel kinderen maken om die reden hun school nooit af. Een veilige leeromgeving, goed opgeleide docenten en betrokken ouders zijn allemaal succesfactoren om een kind te laten slagen op school!
Binnen het STER-school model wordt gewerkt op basis van vijf pijlers (de vijf armen van de ster):
- Een veilige leeromgeving
- Een goede begeleiding van het leerproces
- Goed opgeleide en gemotiveerde docenten
- Georganiseerd schoolmanagement
- Betrokkenheid van ouders en gemeenschap
Aan de hand van de ster wordt de ontwikkeling van een school in kaart gebracht. De pijlers waar verbetering nodig is, worden – samen met de school – aangepakt. Scoort een school op alle pijlers goed, dan weten alle betrokkenen: dit is een goede school. Kinderen leren hier voldoende en de school kan zelfstandig functioneren.
Het doel van Edukans is in een aantal landen, waaronder Peru, STER-scholen te creëren.
Training STER-school trainers in Nederland
Op 19 en 21 februari 2018 zijn Katja Visser en Nadine Kramer van StartUp4kids door Edukans getraind om de supervisor/coördinatoren en mentoren van ons Aflatoun-project in Peru te trainen om de stand van zaken op de scholen in Peru in beeld te brengen aan de hand van de vijf hierboven genoemde pijlers.
Het verslag van Katja…
Training supervisors/coördinatoren en mentoren Aflatoun-project Peru (2 t/m 12 april)
Maandag 2 april 2018
Op 2 april starten de trainingen in het kantoor van FINCA Perú in Ayacucho.
Aanwezig zijn de trainers Katja en Nadine met ondersteuning van Derek (FINCA) en als deelnemers aan de training de vijf supervisors/coördinatoren van FINCA (Denisse, Yanet, Flor, Marlene, Yaki) en een externe onderwijsspecialist, Krupskaya.
Na het voorstellen en uitleg over het doel van de training wordt gevraagd hoe de deelnemers denken over onderwijs in het algemeen en wat voor hen goed onderwijs is, door hen de in hun ogen perfecte school te laten tekenen en daarna te laten vertellen over hun tekeningen.
Hierna komen de pedagogische kaartjes van Edukans op tafel en wordt de deelnemers gevraagd de corresponderende kaartjes bij hun tekeningen te zoeken.
Na de lunchpauze wordt de Edukans-presentatie getoond die dieper ingaat op het STER-school concept van Edukans. Door het lopende Aflatoun-project en het opleiden van de lokale leraren om zelf het Aflatoun-lesprogramma uit te voeren in plaats van speciale Aflatoun-trainers, worden al veel onderdelen van de ster geraakt.
Via een speciale tool (app) zal in kaart gebracht moeten worden in hoeverre de 32 scholen waar het Aflatoun-lesprogramma nu gegeven wordt STER-scholen zijn. Maar hoe gaat dat gebeuren en wie gaat dat doen?
De rest van de middag wordt dan ook besteed aan de praktische uitvoering. Hier is heel veel discussie en Derek is hierbij een grote steun. Uiteindelijk neemt dit alle tijd in beslag, waardoor het geplande oefenen met de app nog niet aan de beurt komt. Maar dat komt dan morgen!
Om half zeven wordt afgesloten met een vragenronde, tips en tops.[vc_video link=”https://vimeo.com/265707375″]Dinsdag 3 april 2018
Vanmorgen wordt de training gestart met een oefening om te bekijken wat de deelnemers nog weten van gisteren en welke vragen ze nog hebben. Met elkaar worden de meeste vragen beantwoord. Daarna gaan de deelnemers in groepjes van twee de interviews met elkaar afnemen die in het veld gedaan moeten worden. Er blijken onduidelijkheden te zijn en met elkaar worden de beschrijvingen bij de vragen concreter gemaakt. Dit kost meer tijd dan verwacht, maar het is nodig en het goede ervan is dat iedereen de vragen echt goed doorgenomen heeft, zodat deze zo objectief mogelijk ingevuld kunnen worden.
In de middag start de helft van de groep met het oefenen met de app waar de data ingevoerd worden. De andere helft gaat een werkbeschrijving maken van het proces bij de school en ze willen de oefening ‘teken je perfecte school’ ook met de betrokkenen op de scholen gaan doen: met de directeur, de docenten en de ouders.
Getracht wordt de data die in de app gezet zijn te analyseren. Het interpreteren van de data blijkt lastig te zijn en daardoor is het ook moeilijk drie punten te kiezen om verder aan te werken. Door criteria op te stellen wordt bedacht hoe zo snel mogelijk van 40 naar 3 punten gegaan kan worden. Dit is niet gemakkelijk, maar het lukt om op een werkbaar model uit te komen zonder veel tijd te verliezen.
Morgen wordt alles in het veld getest. Spannend!
Om zeven uur wordt afgesloten met tips en tops.[vc_video link=”https://vimeo.com/265704599″]Velddag woensdag 4 april 2018
Vandaag gaat de reis naar een school dichtbij Ayacucho. Dat betekent toch nog om half zes weg en twee uur rijden. Bijna het complete team gaat mee, omdat dit een pilot is. Om half acht arriveert het team bij de school in het dorpje Quwisa. De leerkrachten en de directeur zijn er nog niet, die moeten ook uit Ayacucho komen, elke werkdag weer… Heftig hoor! Om acht uur zijn ook zij er en start de meeting met de directeur en de leerkrachten. Krupskaya neemt vandaag het voortouw, zodat Yanet en Yaky vanaf volgende week haar voorbeeld kunnen gaan volgen. Er is weinig tijd, dus het is een korte introductie voordat de lessen beginnen. Een aantal teamleden start met het observeren van de lessen en het invullen van de evaluaties. Krupskaya en Katja interviewen de directeur en checken daarna de infrastructuur van de school.
In de pauze doen de leerkrachten en directeur hun zelf-assessment en daarna wordt een aantal ouders geïnterviewd; ook zij doen zelfevaluaties. Dan zijn alle formulieren ingevuld. Flor en Yaky gaan alle data invullen in de app, de een leest op, de ander vult in. Het gaat niet meteen goed, maar dit is uiteindelijk alleen maar leerzaam en zo gaat het de volgende keer in een keer goed. De anderen spelen met de kinderen en maken foto’s.
Dan komen alle leerkrachten en de directeur weer samen. Hier horen ook de geïnterviewde ouders bij, maar die zijn allemaal naar een begrafenis. Krupskaya laat ze hun ideale school tekenen en daarna delen de leerkrachten en de deelnemers hun gedachten over de perfecte school. Het is opvallend dat hun focus alleen ligt op de faciliteiten van de school.
Daarna volgt nog een oefening om ze het inzicht te geven dat er nog meer belangrijk is om een ideale school te zijn. Krupskaya legt uit wat het stermodel is en dan volgt er nog een oefening, die nogal lang uitvalt. Iedereen wordt onrustig, er moet nog geluncht worden, de bus komt zo… Dit is niet helemaal goed gecommuniceerd helaas.
Er wordt geluncht en besloten morgen terug te gaan, want het belangrijkste moet nog komen: de analyse van de interviews en het uiteindelijk komen tot een plan van aanpak om de eerste stappen naar een STER-school te zetten.[vc_video link=”https://vimeo.com/265704091″]Donderdag 5 april 2018 – een rustig dagje
Er is een paro vandaag. Dit betekent blokkades op de weg, waardoor de leraren niet naar de school kunnen en het dus ook voor ons geen zin heeft naar de school te gaan. Nu komen de directeur en leerkrachten vanmiddag naar FINCA. Helaas zijn de ouders er niet bij, maar dat was gisteren door de begrafenis ook niet zo.
Op zich is het niet erg, want nu kan in de ochtend de dag van gisteren goed geëvalueerd worden en kan de analyse en hoe te komen tot het plan van aanpak geoefend worden. Echt heel waardevol! De meeting wordt om vier uur vanmiddag vervolgd.
Katja en Nadine gaan shoppen en kopen 200 kleine cadeautjes voor bij de kerstkaarten voor de donateurs van StartUp4kids.
Tegen half vijf is er nog geen enkele leraar op komen dagen, ook de directeur niet. Yaky belt een van de leerkrachten en er wordt wel bevestigd dat ze komen. Er komen er inderdaad twee, de anderen zijn gestrand door de blokkades. De meeting is nu afgeblazen en er wordt afgesproken de school a.s. dinsdag weer te bezoeken. Wel heel jammer, maar het is niet anders.Vrijdag 6 april 2018 – dagje op kantoor met het Aflatoun-team van FINCA
Om negen uur start vandaag de werkdag op het kantoor van FINCA in Ayacucho.
Yanet gaat vandaag de mentoren (monitoras) van het Aflatoun-team van FINCA (Julissa, Silvia, Norma en Nelfa) trainen. De mentoren zijn de mensen die de lokale leerkrachten begeleiden en opleiden in het Aflatoun-lesprogramma. Zij gaan vier dagen per week het veld in en overnachten in de dorpen. Dit is een pittige job, de scholen liggen ver weg, hoog in de Andes, met weinig lokaal vervoer. Zij zijn degenen die contact hebben met de schooldirecties en de leerkrachten. Voor hen is het daarom ook heel belangrijk dat ze weten wat het STER-school-model is en wat de inbreng van FINCA is. Daarbij kunnen zij ook monitoren of het verbeterplan ook daadwerkelijk opgevolgd wordt. Ook gaan zij de afspraken maken voor het bezoek van Yanet en Yaky, die de interviews afnemen en de directeur, leerkrachten en de ouders begeleiden in opstellen van het plan van aanpak.
Yanet doet het fantastisch: Alles wat door de trainers overgebracht is, is door haar begrepen en kan zij weer goed overbrengen aan de mentoren. Het project “train de trainer” is geslaagd! Deze training geeft Yanet ook weer de kans om te oefenen in het komen tot het actieplan en in het SMART maken van de actiepunten. Dit is allemaal wel echt anders dan in Nederland. Ondanks dat Yanet hoogopgeleid is volgens Peruaanse begrippen, ontbreekt bepaalde kennis en daarnaast heerst er hier een enorme discussiecultuur, wat het niet makkelijk maakt om snel to the point te komen. En dat is wel nodig, want in het veld is weinig tijd beschikbaar. De schooldag duurt maar tot 13.00 of 14.00 uur en dan gaan de meeste leerkrachten ook echt naar huis. Leerkracht worden is in Peru vaak geen roeping, maar een keus als je verder niks anders voor elkaar krijgt en werken in de rurale gebieden staat al helemaal onderaan de wensenlijst.
Het is dus zeker niet makkelijk om in deze gebieden te werken. Het mooie is wel dat hier de meeste winst (impact) te behalen is. Na de training worden groepsfoto’s gemaakt.
De werktijden op vrijdag zijn anders. Er is maar anderhalf uur pauze, zodat iedereen om zes uur weekend heeft.
Na de lunchpauze bereidt het Aflatoun-team de komende week voor. Katja en Nadine zijn daarbij en bekijken de spaarboekjes van de kinderen waar ze hun spaardoel in Soles in zetten en ook hun tekening maken van hun spaardoel. Echt superleuk!
Katja en Nadine maken een document van alle verzamelde op- en aanmerkingen voor Edukans.
Aan het eind van de middag gaat het Aflatoun-team de les voor volgende week oefenen. Denisse doet dit. Ze is zwanger en gaat het veld niet meer in, maar helpt nog wel met het trainen van de mentoren, het verwerken van data, etc. Denisse is echt heel goed, een van de beste Aflatoun-trainers! De les gaat over sparen, niet alleen van geld maar ook van elektriciteit, water, etc. Dit zijn echt geheel nieuwe thema’s voor de kinderen in de bergen.Maandag 9 april 2018 – tweede velddag
Vanmorgen gaat de reis weer naar een van de scholen. De school is in het dorpje Pacomarco op ca. 2,5 uur rijden van Ayacucho. Vanuit het dorp is het een stukje lopen naar de school, er is geen weg naartoe. Het is heel afgelegen, maar dat zegt blijkbaar niets over de staat van de school. De eerste indruk is al goed.
Yanet start met de uitleg aan de directeur en de leerkrachten. Het leslokaal is licht, er is een gewoon bureau met een grote stoel voor de leerkracht, nieuwe tafeltjes en stoeltjes voor de leerlingen. Zo kan het dus ook!
Nora geeft Aflatoun-lessen en instrueert de leerkracht tegelijkertijd, hij is ten slotte degene die het uiteindelijk zelf moet doen.
Katja woont de Aflatoun-les bij in de eerste en tweede klas. Zo leuk! De klassen zijn hier echt heel klein, de tweede klas heeft zelfs maar vier kinderen!
In de klas is alles goed georganiseerd, er zijn regels en zelfs lesplannen! Ook hangt er een evacuatieplan op het schoolplein. Er zijn zelfs schone, gewone wc’s! Wat een enorm verschil met de vorige school.
Dan is het wachten op de ouders zodat zij ook geïnterviewd kunnen worden. De rest is al klaar en is al ingevoerd in de app.
Om één uur zijn de kinderen klaar met hun lessen en dan kan de presentatie aan de directeur, leraren en ouders beginnen. Het grappige is dat uit het interview met de directeur blijkt dat er geen visie op papier is, maar overal is een visie te zien. Uit de oefeningen met alle deelnemers blijkt dat zij de infrastructuur helemaal niet het belangrijkste vinden maar juist de participatie van het kind en een aantal keer wordt aangegeven dat ze computerlessen zouden willen geven. Ook begrijpen ze hier de waarde van Aflatoun in het kader van de STER-school.
Een van de moeders heeft een dochtertje met een beperking bij zich. Je ziet hier geen tot nauwelijks kinderen met een beperking, wat onmogelijk is, want sowieso heeft 10% van de mensen op de wereld een beperking, laat staan hier in de dorpen waar neven en nichten met elkaar mogen trouwen. Waar zijn deze kinderen?
Deze moeder is zo lief voor haar dochtertje. Als het tijd is voor de oefening met de pedagogische kaartjes zoeken alle deelnemers een kaartje uit dat bij hun ideale school past. Zij kiest het kaartje “ieder kind telt mee”.
De beoordeling van deze school is heel goed en het komen tot een actieplan gaat vrij eenvoudig. Ze maken afspraken met elkaar, ze hebben er zin in! Daarna worden nog wat groepsfoto’s gemaakt. Het is al laat. Om half acht is het team weer terug in Ayacucho.[vc_video link=”https://vimeo.com/265703651″]Dinsdag 10 april 2018 – terug naar school 1
Vandaag gaat het team weer terug naar de school van vorige week woensdag om het plan van aanpak te maken met de leerkrachten, directeur en de ouders. De meeting is van elf tot één, dit betekent om half negen op pad.
Als de bestemming bereikt is, komen de kinderen al aanrennen. Wat een warm welkom! Ook de leerkrachten begroeten het team hartelijk. Toch blijkt er bij de start van de meeting weerstand te zijn. Ze zijn bang dat de verzamelde gegevens naar de UGEL (lokale onderwijsinstantie) gaan. In de presentatie noemt Edukans de uitkomst van de gegevens ‘evaluación’. Dit lijkt op het eerste gezicht logisch, maar dit woord blijkt veel angst op te roepen. Puntje voor Edukans om dit woord aan te passen.
Yanet start de presentatie en legt uit dat het alleen is om de school vooruit te helpen en dat FINCA alleen aan de UGEL meldt dat we dit doen. Dit neemt best veel tijd in beslag, maar het is nodig. Daarna kunnen Yanet en Yaky verder en komen ze met elkaar toch redelijk snel tot een actieplan. De directeur sluit af met de woorden: “Ik had mijn twijfels, maar die zijn nu weggenomen en ik dank jullie hartelijk voor de hulp onze school te verbeteren”.
Op de terugweg wordt gestopt bij de school in Acocro die morgen op het programma staat. Ook deze school heeft twijfels. Katja en Nadine gaan niet mee naar de leerkrachten, dat lijkt hen niet handig als gringa’s.
Als Yanet en Yaky terugkomen, blijkt dat er ook zorgen zijn over het Aflatoun-lesprogramma. Morgen gaan ze wel terug naar de school om deze eerst uit de weg te helpen. Katja en Nadine gaan morgen niet mee naar de school, omdat het nogal gevoelig ligt. Donderdag gaat Nadine met Yanet en Yaky mee om naar verschillende scholen te gaan in een andere zone om te vertellen over het programma van Edukans en toestemming te vragen om met het project van start te mogen gaan.Hoe verder?
Het team in Peru is opgeleid en kan zelfstandig de metingen doen en de plannen van aanpak maken samen met de scholen. De volgende stappen gaan we samen met Edukans zetten. Wordt vervolgd!
