In de week van 23 t/m 29 april 2018 bezocht projectcoördinator Michèle Josemans onze scholen in Guatemala. Een verslag.
Maandag 23 april 2018, Quetzaltenango
Michèle heeft een vergadering met de lokale projectcoördinatoren Yessica en Iker over het reilen en zeilen van het project. Het project loopt nu drie jaar. Ze bespreken de dagelijkse gang van zaken rondom het project bij de drie partnerscholen. Bij Escuela Xelajú (speciaal onderwijs) en Escuela de Sordos (dovenschool) verloopt alles op rolletjes. Zij bieden nu voor respectievelijk derde en tweede keer Aflatoun-onderwijs aan binnen hun scholen. Kinderen, leraren, directeuren en ouders zijn zeer tevreden over het programma en beide scholen hebben aangegeven door te willen gaan met het programma. De derde school, Caras Alegres (een naschoolse opvang voor kinderen in een achterstandwijk) zit in de opstartfase van het programma. Hier zijn nog weinig conclusies aan te verbinden. Enkele observaties komen later in dit verslag aan de orde.
Tijdens de vergadering lopen ze de planning door van de week, waarin Michèle samen met Iker drie scholen bezoekt en ze nog een aantal meetings heeft met Yessica over de algehele projectuitvoer, administratie en andere processen.Dinsdag 24 april 2018, Quetzaltenango
Vandaag bezoekt Michèle samen met Iker de school Escuela Xelajú. De leraressen geven zoals elke dinsdag Aflatoun-les en ze mag in elke les komen kijken. Om de lessen en kinderen niet te beïnvloeden observeert ze van een afstandje en draaien de leraressen hun gewoonlijke Aflatoun-programma.
Lerares Lluvia geeft les aan de vijfde en zesde klassers samen. Een groep van vijftien kinderen, dat is veel voor speciaal onderwijs. De spaarpotten werkten niet goed. Nu werkt deze klas elke maand aan een nieuw project waarin zij zelf producten maken en verkopen aan kennissen en familie, zoals taarten, kleedjes en snijplanken. Een deel van de opbrengst is spaargeld voor de kinderen. De rest gebruiken ze om te investeren in de materialen voor het volgende project van de groep. Vandaag werkt de groep aan het thema ‘de tuin’, waarin elke ‘bloem’ uniek is en maakt ieder zijn eigen bloem.
Lerares Hanea heeft twaalf eerste klassers. Hanea geeft aan dat ze het erg zwaar heeft met de kinderen in haar eentje. De kleintjes hebben heel veel persoonlijke aandacht nodig en ze zou graag extra hulp erbij hebben zodat er meer persoonlijke aandacht is voor de afzonderlijke kinderen. De kinderen werken vandaag aan hun zelfgemaakte spaarpot waar elke week een (paar) muntje(s) in gaan.
Lerares Marta heeft dertien kinderen van de vierde klas. Door de verschillende beperkingen van de kinderen zijn er grote leeftijdsverschillen. Vandaag gaan zij aan de slag met ‘hun toekomstdroom’. Met behulp van een ladder legt ze uit dat je stapje voor stapje de ladder beklimt tijdens je (professionele) leven. Met speelpoppen legt ze uit welke verschillende beroepen er zijn en elk kind krijgt de kans om te kiezen wat hij of zij wil worden later.
Lerares Glendy heeft drie niveaus of klassen bij elkaar. In totaal heeft ze elf kleuters. Zij vindt het niveauverschil erg lastig. Dit jaar gebruikt zij één boek voor alle niveaus en ze maakt hier maatwerk van per niveau. Vandaag mogen de kinderen zichzelf en de ander tekenen om te oefenen met identificeren.
In de tweede klas van lerares Gloria (12 kinderen) gaat het sparen heel goed. Dit komt omdat de overheid het tussendoortje nu bekostigt. Hierdoor houden de kinderen geld over om te sparen. Dit gaat elke dag direct in hun spaarpotten. Van het gespaarde geld wil de groep samen uit eten gaan aan het einde van het schooljaar.
Directrice Lilian heeft zelf ook een tijdje Aflatoun-lessen gegeven. “We zijn heel blij met het Aflatoun-programma. Het leert ons over waarden en normen, het milieu en hoe te sparen. Het stimuleert om bepaalde gewoontes zoals sparen van geld en het milieu te creëren. We krijgen goede berichten terug van de ouders. Zij zijn erg blij met het programma en helpen mee met het vullen van de spaarpotten. Ook de leraren zijn erg blij. Wij vinden het leuk om elk jaar de training te verzorgen voor de nieuwe scholen die onderdeel willen worden van het project van StartUp4kids en dat doen wij met veel plezier en al onze energie. Wij willen niet alleen ontvangen maar ook teruggeven en hopen dit nog lang te mogen doen!”[vc_video link=”https://vimeo.com/273295309″]Woensdag 25 april 2018, Quetzaltenango
Binnen het naschoolse programma Caras Alegres nemen elke middag rond de 80 kinderen deel aan de activiteiten. Op woensdag is Aflatoun onderdeel van de activiteit. Er zijn twee groepen met ieder één begeleider. Een voor de grotere en een voor de kleinere kinderen.
Caras Alegres werkt graag met vrijwilligers om de groep beter te begeleiden maar op dit moment zijn er weinig vrijwilligers. In elke groep zitten rond de 35-40 kinderen, wat erg veel is.
Het is lastig om orde te houden omdat het een naschools programma is. De kinderen komen vooral voor hun plezier en hebben er al een schooldag op zitten. Het is geen verplicht programma voor hen. Ook zijn de kinderen na de lunch vaak moe of hebben al buiten gespeeld wat ervoor zorgt dat ze wat drukker zijn.Bij leraar David werken de kleinere kinderen vandaag aan ‘de tuin’ en maken zij ieder hun eigen bloem voor in de tuin. Zo leren ze dat iedereen uniek is en dat zij samen een diverse groep vormen wat de maatschappij symboliseert.
Bij lerares Jenna hebben de grotere kinderen het vandaag over het thema waarden en normen en de rechten van kinderen. Dit is onderdeel van het boek ‘Aflateen’, gericht op kinderen vanaf 14 jaar. De kinderen krijgen in groepjes kaartjes uitgedeeld met daarop verschillende waarden, normen en dingen waar zij waarde aan kunnen hechten. Hierover gaan zij in gesprek met behulp van de lerares. Daarna kijken ze een tekenfilm over de rechten van het kind. Guatemala besteedt hier weinig aandacht en leeft deze rechten nauwelijks na.
[vc_video link=”https://vimeo.com/273329457″]Donderdag 26 april 2018, QuetzaltenangoEscuela de Sordos groeit. Van 25 studenten vorig jaar tot 40 dit jaar. De dovenschool neemt voor het tweede jaar deel aan het programma. De school is erg tevreden over het programma en ziet het als een versteviging van het onderwijs. Vorig jaar was het een naschools programma en waren er alleen lessen in de middag. Nu probeert de school officieel geregistreerd te worden met een onderwijscurriculum, met lessen van 7.30 tot 13.00. De meeste studenten hebben een laag onderwijsniveau en zijn niet eerder naar school geweest vanwege hun beperking.
Schoolcoördinator Cathy vertelt: “De ouders zijn blij met het programma. We zien het programma echt als een extra verdieping van ons onderwijsprogramma. Het zou goed zijn als het programma wordt aangeboden op alle andere scholen en wordt opgenomen in het landelijke curriculum. De boeken van Aflatoun zijn erg goed. Het zou fijn zijn als de boeken worden omgezet naar gebarentaal, bijvoorbeeld door een cd toe te voegen in gebarentaal met het liedje van Aflatoun. Helaas kunnen niet alle kinderen er altijd zijn door de financiële situatie van hun gezin en de afstand naar school. Er is niet altijd geld voor de bus, met name wanneer de kinderen van ver komen”.
Michèle woont ook op deze school alle lessen bij.
Lerares Ingrid werkt met drie studenten. Een van hen komt uit San Marcos op twee uur reizen van Quetzaltenango. Daar is nog geen dovenschool. Vaak verblijft de student bij een van de leraressen zodat hij niet zoveel hoeft te reizen en geen reiskosten hoeft te betalen. Lerares Ingrid besteedt veel aandacht aan reflectie na elke activiteit. Vandaag werken zij aan het thema ‘Ik zet mijzelf in om gelukkig te zijn’. Zij doet dit door een verhaal uit het boek van Aflatoun te koppelen aan de levens van de kinderen en daar vervolgens op te reflecteren.
Lerares Dania heeft een moeder en haar twee kinderen van zes en vijf in de klas en een broertje (7 jaar) van een jongetje uit een andere klas. Hij is twee weken niet op school geweest vanwege de waterpokken maar hij heeft daarom het geld van twee weken in zijn spaarpot gedaan. De moeder is doof, de kinderen zijn horend. Ze leren met elkaar hoe ze kunnen communiceren in gebarentaal. De lerares legt het verschil uit tussen gebarentaal binnenshuis en buitenshuis (professioneel). De moeder is nooit naar school geweest en is vorig jaar begonnen met het volgen van onderwijs en het leren van gebarentaal. Doordat de moeder doof is spreken de kinderen amper en zijn ze erg stil.In de les van lerares Monica is er een groot verschil in leeftijd. Het opleidingsniveau is wel gelijk. De kinderen moeten nog leren spellen in gebarentaal. Veel woorden kennen zij niet, zoals ‘de deur’. Ook zijn er woorden waar geen gebaar voor bestaat in gebarentaal zoals ‘organisatie’.
Studente Maria: “Ik ben heel blij met Aflatoun. Ik vind het lied van Aflatoun heel leuk. Met het gespaarde geld wil ik naar de dierentuin in de hoofdstad om nieuwe dieren te leren kennen. Ik ken alleen maar katten en honden. En in Quetzaltenango is de dierentuin erg slecht onderhouden. Ik vind het leuk om te sparen. Daar word ik heel erg blij van. Elke dag doe ik één Quetzal in mijn spaarpot!”.Lerares Ana Lucia geeft les aan twee studenten. Zij ontvangen nu voor het tweede jaar Aflatoun-les. Maria Elena: “Ik leer sparen en ik leer over mijn rechten. Ik vind het leuk om te tekenen. Dit helpt mij om creatiever te zijn, bijvoorbeeld dat we met onze eigen hand Aflatoun kunnen tekenen. Dat had ik nooit gedacht!”
Lucrecia: “Ik vind Aflatoun leuk omdat ik leer sparen en leer werken aan de opdrachten. Van Aflatoun heb ik geleerd wat mijn rechten en verantwoordelijkheden zijn. Ik spaar voor een uitstapje naar de dierentuin in de hoofdstad en om te gaan eten bij ‘Pollo Campero’. Ik vind het leuk om te dansen en te zingen. Door Aflatoun kan ik mij nu beter uitdrukken”.[vc_video link=”https://vimeo.com/273294655″]
“Namens alle kinderen en leraren in Guatemala en mijzelf: bedankt voor het mogelijk maken van dit project in Guatemala!”
Michèle Josemans Projectleider Guatemala – StartUp4kids
