Sinds oktober geven facilitators Tamia en Eve van onze partner IntiSisa wekelijks ons Aflatoun-lesprogramma in de basisschool van Santa Teresita in Ecuador. De kinderen zijn super enthousiast over alles wat ze leren. Voor Tamia en Eve is het ook een interessant groeiproces waarin ze wekelijks over zichzelf bijleren en hun didactische kwaliteiten kunnen aanscherpen.
Oorspronkelijk waren er 76 leerlingen. Jammer genoeg is een van de leerlingen door een auto-ongeval in november om het leven gekomen. Een bijzonder moment tijdens de hele droevige begrafenis was toen de medeleerlingen van Jostin zijn Aflatoun-naamkaartje mee in de kist stopten omdat net Jordan altijd zo enthousiast was over de lessen en enorm uitkeek naar de pennenzakjes maken en op schoolreis gaan. De focus die ons lesprogramma legt op kinderen actief en creatief de lessen mee te laten vormgeven en de ruimte die het biedt om te werken rond emoties, dromen en samenhorigheid hebben heel erg geholpen om de dood van Jostin te verwerken.
Dylan, een kleutertje, is jammer genoeg verhuisd. Maar we hebben ook een nieuwe leerlinge, Daniela, mogen verwelkomen. Ze is drie weken geleden in Santa Teresita bij haar grootouders komen wonen nadat haar ouders en broertje naar de Verenigde Staten zijn gemigreerd. Ook voor Daniela´s situatie biedt het lesprogramma handvatten om haar in de groep te integreren en haar te stimuleren om haar stem te laten horen. Ze zien dat er in het gewone schoolprogramma weinig ruimte is voor kinderen om hun verhaal te vertellen enhun emoties te beleven.
De voorbije maanden hebben ze de eerste twee modules met nadruk op de sociale thema’s van het programma uitgewerkt. Hierbij kregen de kinderen les over het oprichten van een club, hun talenten en dromen, hun emoties, rechten en verantwoordelijkheden, diversiteit, solidariteit, gendergelijkheid, etc. De thema´s rechten en verantwoordelijkheden en gendergelijkheid hebben ze over meerdere lessen uitgespreid omdat dit impactvolle onderwerpen zijn. En ondertussen hebben ze ook hard gewerkt aan het recycling-project waarbij de kinderen hun melkpakjes verzamelen om er pennenzakjes en portemonneetjes van te maken. Het leerplan uit het handboek vullen ze aan met video’s, aangepaste opdrachten, toneelstukjes, etc. Het is mooi om te zien hoe kinderen aanvankelijk niet goed weten wat te doen bij de theateropdrachten maar uiteindelijk helemaal openbloeien als ze de juiste coaching krijgen en verkleedkleren 🙂
Hoe interactiever en creatiever de lessen, hoe succesvoller. Het is voor kinderen heel moeilijk om zelf na te denken en initiatief te nemen aangezien ze binnen hun gewone lessen vooral moeten luisteren en overschrijven. De “losse” manier van lesgeven en de vriendschappelijke omgang met de kinderen, in contrast met de gedisciplineerde en strenge aanpak van de meeste van hun leerkrachten, zorgt soms ook wel voor chaos in de lessen. Het is voor Tamia en Eva een zoektocht om een evenwicht te vinden tussen de kinderen de vrijheid te geven om alles mee vorm te geven en de lessen op een georganiseerde en constructieve manier uitgewerkt te krijgen. Vandaar dat ze tijdens de lessen vaak opnieuw ruimte moeten inlassen om “samenleefafspraken” te maken en te werken aan respect.
Anderhalve maand geleden hebben ze de tijd genomen om samen met de kinderen het programma te evalueren. Wat gaat er goed? Wat moet er verbeteren? Waarover willen ze nog meer leren? Dit was een zeer leerzame opdracht voor zowel de leerlingen als voor Tamia en Eve. Op basis hiervan hebben ze hun leerstrategie kunnen aanpassen waardoor de lessen veel beter verlopen.
Ze hebben enkele weken rond het thema geweld gewerkt omdat dit een thema is waar zowat alle leerlingen op regelmatige basis mee te maken krijgen, zowel in hun familiesituatie als op school. Ze zien dat veel kinderen thuis geconfronteerd worden met huiselijk geweld (tussen ouders of van ouders naar kinderen toe). En ook op school zagen ze af en toe vormen van fysieke (duwen, slagen, knijpen, etc.) en psychologische (pesten, schelden, uitsluiten, ect.) agressie. Hierbij kwamen de uitbreidingshandboeken van Aflatoun erg van pas. We merkten daarna ook echt een verbetering in de dynamiek tussen de kinderen. Ook dit zijn thema´s waar de lokale leerkrachten weinig oog voor hebben.
Recycling-project
De voorbije maanden hebben de kinderen volop hun melkpakjes verzameld. Op geregelde tijdstippen hebben ze hier pennenzakjes van gemaakt. De kinderen zijn enorm creatief. Het is fantastisch om te zien wat een prachtige kunstwerkjes ze hiervan maken. Het stimuleert ook de samenwerking tussen de kinderen.
De voorbije weken hebben ze die pennenzakjes ook verkocht in het hotel en in het naaiatelier. Eva en Tamia hebben samen met de kinderen een kostenberekening gemaakt (materiaal-, leskosten, een bijdrage voor hun inspanning en een winstmarge om de schoolreis te sponsoren). Hierbij kwamen ze uit op een berekening van $4.45 per stuk. Ze hebben nu voor ongeveer $300 aan pennenzakjes verkocht. Het merendeel van die pennenzakjes hebben ze via het principe van donatie verkocht: mensen die geld wilden doneren en waaraan ze voorstelden om daarvoor die pennenzakjes te kopen en die dan verder te doneren aan andere kinderen. Aan elk pennenzakje hangt ook de naam en de droom van de leerling die het gemaakt heeft. Waardoor de kinderen die de pennenzakjes krijgen ook iets leren over de kinderen die de pennenzakjes maken. Heel inspirerend. De kinderen die de pennenzakjes krijgen zijn ook heel gemotiveerd om ze zelf te gaan maken. En de kinderen van Santa Teresita zijn echt beretrots als ze horen dat hun pennenzakje verkocht is. Voor elk verkocht pennenzakje krijgen ze zelf ook $0,50. Er zijn ook kinderen die thuis aan de slag gaan om nog meer pennenzakjes of andere dingen te maken met de melkpakjes. Heel mooi om te zien.
De voorbije week hebben ze portemonneetjes gemaakt met de hoop dat dit iets is dat toeristen nog meer aanspreekt. Pennenzakjes kunnen ze niet meteen zelf gebruiken maar een portemonneetje natuurlijk wel. Dus ze hopen dat de verkoop nog beter gaat lopen.
De kracht van ons lesprogramma
De sociale vaardigheden van de kinderen verbeteren sterk. Waar er oorspronkelijk veel conflicten waren tussen de kinderen zien ze dat de voorbije weken het pestgedrag is verminderd. Kinderen die het normaal vonden om op een negatieve manier aandacht te vragen en daarmee vaak ruzies uitlokten, slagen er veelbeter in om zich positief te profileren.
Ook de creatieve kwaliteiten van de kinderen ontwikkelen zich meer en meer. Waar de kinderen in het begin telkens vroegen hoe ze dingen moesten doen (omdat hen dat meestal gezegd wordt) gaan ze nu zelf heel vindingrijk aan de slag.
De impact op kinderen met speciale begaafdheden is heel groot. De school van Santa Teresita heeft verschillende kinderen die anders begaafd zijn. Deze kinderen kunnen in het normale lesprogramma niet echt mee komen. In de streek zijn geen speciale scholen voor deze kinderen. Ons lesprogramma heeft wel ruimte voor deze kinderen. Het is prachtig om te zien hoe Pachito, Matheo en Geyson de voorbije maanden zijn opgebloeid, elke week actiever deel nemen aan het lesprogramma en trots zijn dat ze mee kunnen komen met de groep. Ook enkele kinderen die in het begin bijna onzichtbaar waren doordat ze in het competitieve onderwijssysteem (met erelijsten e.d.) hun stem niet kunnen of durven laten horen, beginnen meer en meer te schitteren.
Het milieubewustzijn van de kinderen wordt steeds groter. Doordat ze nu met hun afval iets kunnen verdienen en op schoolreis kunnen gaan, zijn ze veel gemotiveerder om te recyclen. Maar er is zeker nog ruimte voor verbetering. Afval blijft een probleem. Maar dit is niet alleen in de school van Santa Teresita maar zowat overal.
